معماری و طراحی استخر چگونه است؟

فرض کنید که شما در زمینه طراحی و ساخت استخر فعالیت می کنید.

چه نکاتی را قبل از آغاز یک پروژه و در حین اجرای آن مد نظر قرار می دهید؟

مهم ترین اصول طراحی استخر را می توان با پاسخ به سؤالات زیر مشخص کرد:

• کاربری استخر چیست؟
• ظرفیت مد نظر برای استخر چند نفر است؟
• از چه متریالی برای ساخت استخر استفاده می کنید؟
• عایق بندی کف و دیواره های استخر چگونه انجام می شود؟
• طراحی و اجرای تاسیسات مکانیکی و تامین منابع آب پایدار برای استخر چگونه صورت می گیرد؟

اگر به این سؤالات پاسخ دهید، می توانید نقشه مناسبی را برای استخر تهیه و تدوین کنید.

همچنین اجرای فرآیند ساخت استخر نیز مبتنی بر اصول منطقی صورت می گیرد.

البته نکات دیگری مانند زیبایی ظاهری استخر و محیط پیرامون آن نیز خیلی مورد توجه قرار می گیرند؛
اما معمولا این نکات را جزء اصول اساسی طراحی استخر ذکر نمی کنند.

در ادامه این پست همراه فرگاه دیزاین باشید تا درباره طراحی استخر ها با هم دیگر صحبت کنیم.

استخر به طور کلی به دو دسته استخر مصنوعی و یا نیمه مصنوعی تقسیم می شود.

برای ساخت این نوع استخرها، از مصالح گوناگونی مانند بتن مسلح، فولا آلومینیوم، فایبرگلاس با جداره وینیلی ساخته می شوند. استخرهای مصنوعی به صورت استخرهای گردش مجدد، استخرهای پر و خالی و استخرهای جاری طراحی می شوند و به دو دسته ی سرپوشیده و روباز تقسیم می گردند.

با توجه به ابعاد زمین، شرایط آب و هوایی، بودجه و نیاز کارفرما، امکانات،نوع (روباز، سرپوشیده) و ابعاد استخر تعریف می شود.

تعیین کاربری استخر در اصول طراحی آن

اولین نکته در اصول طراحی استخر، تعیین کاربری آن است.

در یک دسته بندی کلی استخرها را به دو دسته خانگی و غیر خانگی تقسیم می کنند؛
اما به نظر می رسد که این تقسیم بندی چندان گواهی بر کاربرد استخرها نیست.

از جمله کاربردهای مختلفی که می توان برای یک استخر ذکر کرد، عبارت اند از:

• شیرجه
• شنا
• آموزش
• تفریح
• درمان

هر یک از این استخرها نیاز به طراحی به شیوه ای منحصر به فرد دارند.

به عنوان مثال عمق استخر شیرجه باید حداقل 3 متر باشد.

این در حالی است که استخرهای خانگی معمولی نهایتا 30 سانتی متر تا 2 متر عمق دارند.

به عنوان مثال دیگر می توان به دمای آب اشاره کرد.

اگر استخر کاربرد درمانی داشته باشد، معمولا دمای آب در آن را بین 32 تا 35 درجه سلسیوس در نظر می گیرند.

به این ترتیب عضلات بدن افراد درون استخر به هیچ عنوان منقبض نمی شوند.

این در حالی است که دمای استخرهای شنای معمولی به مراتب کمتر در نظر گرفته می شود.

بنابراین قبل از هر چیری لازم است به این سؤال پاسخ دهید که استخر مورد نظر شما چه کاربردی دارد؟

البته این امکان وجود دارد که یک استخر به بخش های مختلفی تقسیم شود که
هر کدام به کاربرد خاصی اختصاص پیدا کند؛ اما از قبل باید این موضوع تعیین تکلیف شود.

مشخص کردن ظرفیت استخر در طراحی

یکی دیگر از اصول طراحی استخر تعیین حداکثر ظرفیت آن است.

احتمالا تجربه حضور در استخرهای عمومی را داشته اید که
افراد حاضر در آن ها به مراتب بیش از ظرفیت استخرها بوده اند.

بر اساس اصول استاندارد طراحی استخر، در هر استخر مساحتی به ابعاد 2.2 در 1 مترمربع برای 1 نفر در نظر گرفته می شود.

به کمک این اصل ساده ولی مهم می توانید حداکثر ظرفیت استخر و همچنین ابعاد آن را مشخص کنید.

تعیین متریال در اصول طراحی استخر

به اعتقاد بسیاری از اهل فن، انتخاب نوع متریال در ردیف مهم ترین اصول طراحی استخر به شمار می رود.

این روزها حتما در فضای مجازی استخرهای غیر دفنی را مشاهده کرده اید که در ساخت آن ها از شیشه استفاده شده است.

این استخرها معمولا بالاتر از سطح زمین احداث می شوند.

آنچه در این مطلب مد نظر ما قرار دارد، استخرهای دفنی هستند که درون زمین ساخته می شوند.

در انتخاب مصالح مناسب برای ساخت استخر دو نکته کلیدی نقش اساسی را ایفا می کنند:

• هزینه مصالح
• پایداری و استحکام استخر

به طور کلی 3 نوع متریال برای ساخت استخر استفاده می شود که در ادامه آن ها را معرفی می کنیم.

بتن

استخرهای بتنی به عنوان رایج ترین مدل در انواع استخرهای دفنی در سراسر دنیا شناخته می شوند.

بتن مقاومت و پایداری بسیار زیادی دارد به همین دلیل استخرهای بتنی عمر مفید بالایی دارند.

بتن در مقایسه با وینیل که در ادامه به آن می پردازیم، هزینه اولیه بالاتری به همراه دارد؛
اما به دلیل طول عمر بالای استخرهای بتنی، در گذر زمان بهترین و مقرون به صرفه ترین گزینه به شمار می رود.

استخرهای بتنی نیاز به تعمیر و نگهداری خاصی نیز ندارند و
با رعایت چند نکته ساده می توان سلامت آن ها را برای سال های طولانی تضمین کرد.

این نوع مصالح صرفا در ساخت استخرهای با ابعاد کوچک کاربرد دارند.

فایبرگلاس

این استخرها به صورت آماده در محیط کارگاهی ساخته می شوند و به محل مورد نظر انتقال می یابند و نصب می شوند.

معمولا در ساخت استخرهای کوچک و متوسط خانگی از فایبرگلاس استفاده می شود.

هزینه اولیه فایبرگلاس در مقایسه با بتن و وینیل به مراتب بالاتر است؛
اما تعمیر و نگهداری آن هزینه چندانی به همراه ندارد.

با توجه به این که از قالب های آماده برای ساخت آن ها استفاده می شود،
دست شما برای طراحی با شکل های خاص و منحصر به فرد چندان باز نیست.

در مقابل زمان ساخت استخرهای فایبرگلاس در مقایسه با استخرهای بتنی بسیار کمتر است.

وینیل

وینیل نوعی ماده پلیمری با خواص مکانیکی ویژه است.

البته از این ماده به صورت مستقیم برای ساخت استخر استفاده نمی شود؛ بلکه نوعی روکش به حساب می آید.

معمولا با استفاده از قالب های فلزی یا پلاستیکی، بدنه و کف استخر ساخته می شود.

سپس محل احداث استخر حفاری شده و قالب در آن قرار می گیرد.

پس از آن با استفاده از وینیل سطح داخلی قالب ها کاملا اندود می شوند.

در مقایسه با بتن و فایبرگلاس، استخرهایی که با وینیل اندود می شوند، هزینه کمتری دارند.

به علاوه این که محدودیت استخرهای فایبرگلاس در طراحی و ساخت قالب های آن وجود ندارد.

البته معضل بزرگ این استخرها که باید در اصول طراحی استخر مورد توجه قرار بگیرد،
آسیب دیدن در تماس با مواد شیمیایی است.

استخرهای ویلایی

استخر،  آبنما، آلاچیق از المان های اصلی طراحی فضای سبز ویلا می باشد.

 طراحی استخر برای ویلا مانند دیگر استخرها ضوابط و استاندارد های خاصی را شامل می شود.

انتخاب مکان مناسب برای قرارگیری استخر بسیار مهم می باشد. بهترین محل جایی است که برخلاف جهت باد و دور از بخش نشیمن و آشپزخانه باشد. همچنین بهتر است در اطراف استخر درخت وجود نداشته باشد.

استخرها دارای ابعاد مختلفی می باشند، حداقل عرض استخر 5/2  و طول آن 1.5 متر به علاوه ی طول بدن شناگر محاسبه می شود. عمق آب نیز بر اساس ارتفاع آب تا چانه ی فرد بزرگسال می باشد.

استخر شیشه ای

امروزه استخر شیشه ای در ویلا ها و باغ ها بسیار پرطرفدار است.

بطوریکه اگر در یکی از باغ و ویلا های لوکس خبری از استخر های شیشه ای نباشد، در اینصورت بخشی از زیبایی ویلا کاسته شده است.

حال باید همیشه به این نکته توجه داشته باشیم که معماری و طراحی سازه ویلا و باغ کاملا به ظاهر و مکان استخر شیشه ای بستگی دارد.

ما باید توسط مهندس مربوطه به گونه ای استخر شیشه ای در ویلا را طراحی کنیم تا جلوه زیادی داشته باشد و به زیبایی مجموعه بیافزاید.

بارها شده که ویلا و باغ ها توسط افراد کم تجربه ساخته شده و با وجود هزینه های سرسام آور که در پروژه انجام شده است در نهایت به نتیجه ی مطلوبی نرسیده اند و بسیاری از المان های خاص پروژه به دلیل طراحی نادرست از دید مهمان ها و یا اعضای خانواده پنهان شده اند.

استخر شیشه از در ویلا از آن دسته المان هایی است که به دلیل جدید و مدرن بودن و هزینه های بالا، باید به نحوی طراحی شود تا در مکان های کلیدی پروژه قرار بگیرد و زیبایی خود را به اعضای خانواده و مهمان ها نشان دهد.

ساخت استخر شیشه ای در ایران امروزه به یک کالای خیلی لوکس و مدرن در خانه های جدید تبدیل شده است و اکثر معماران و سازنده ها ترجیح می دهند در صورتی که مالک بتواند از پس هزینه های مالی پروژه بر بیاید برای زیبایی کار خود این استخر زیبا را پیاده سازی نمایند.

اصل عایق بندی در طراحی استخر

در بحث اصول طراحی استخر، متریال مورد استفاده بیشتر ناظر به استحکام و پایداری است.

در حالی که یکی از عوامل بسیار مهم در بهره برداری از انواع استخرها، عایق بندی کامل آن هاست.

چرا که بدنه استخر در تماس دائمی با آب قرار دارد و باید به خوبی در برابر نفوذ آب مقاومت کند.

علاوه بر بدنه استخر، کلیه تاسیسات مکانیکی که جریان آب را فراهم می کنند نیز باید عایق بندی شوند.

بتن مورد استفاده در ساخت استخرهای بتنی متخلخل است؛ بنابراین در حالت عادی شاهد نفوذ آب در آن ها هستیم.

برای کاهش سطح نفوذپذیری استخرهای بتنی از یک لایه چسب بتن ضد آب استفاده می شود.

این چسب باعث می شود تا سطوح متخلخل بتن تا حد زیادی پر شوند.

در نتیجه نفوذ آب در بتن کاهش پیدا می کند.

نوع خاصی از عایق های رطوبت در ایران تولید می شوند که اصطلاحا با نام آب بند دو جزئی شناخته می شوند.

این عایق از ترکیب پودر سیمان با رزین امولیسیونی آکریلیک به دست می آید.

بسته به شرایط استخر ممکن است از چند نوع ماده مختلف برای آب بندی استخر استفاده شود.

درنهایت با اتمام فرآیند آب بندی نوبت به نصب کاشی و سرامیک کف و دیواره های استخر می رسد.

بعد از نصب کاشی و سرامیک نیز از چسب های مخصوص برای پوشش دادن درزهای آن ها استفاده می شود.

تاسیسات مکانیکی در اصول طراحی استخر

یکی دیگر از مهم ترین اصول طراحی استخر مربوط به تاسیسات مکانیکی آن است.

تاسیسات مکانیکی به جریان پایدار آب با دمای مشخص و کیفیت مطلوب برای شنا کردن در استخر کمک می کند.

سیستم تاسیسات مکانیکی در یک استخر از بخش های زیر تشکیل می شود:

1. سیستم گردش آب

وظیفه اصلی سیستم تاسیسات مکانیکی در استخرها کمک به گردش آب است.

برای این منظور باید مدار گردش آب برای استخر در نظر گرفته شود.

پمپ آب نقش اصلی را در گردش آب از منبع به سمت استخر و بالعکس را دارد.

مدار گردش آب از تعداد زیادی  لوله تشکیل می شود.

معمولا از فیلترهای مخصوص نیز برای تصفیه آب قبل و بعد از ورود به استخر استفاده می شود.

2. سیستم گرمایش و سرمایش

بسته به شرایط آب و هوایی لازم است که دمای آب استخر تغییر کند.

برای این منظور لازم است که از سیستم گرمایش و سرمایش در تاسیسات مکانیکی استخر استفاده شود.

البته اجرای این بخش به ویژه برای استخرهای خانگی اختیاری است.

معمولا از پمپ های حرارتی یا هیترها به عنوان سیستم های گرمایش و سرمایش در استخرها استفاده می شود.

3. سیستم کنترل کیفیت آب

سلامت آب استخر برای جلوگیری از آسیب رسیدن به افراد حاضر در آن ضروری است و
جزء خطوط قرمز اصول طراحی استخر به شمار می رود.

لذا لازم است که همواره میزان

 بودن آب به همراه سطح مواد اسیدی و قلیایی شیمیایی موجود در آن کنترل شود.

حالا میخوایم در این قسمت چند مورد از زباترین استخر های جهان را مثال بزنیم.

1- استخر Gold Energy

اگر حاضرید ولخرجی کنید به هتل پنج ستاره St. Regis در لهاسای تبت بروید.

درازای شبی ۳۰۰ دلار مناظر فوق العاده هیمالیا همراه با دسترسی به تنها استخر با کف پوش طلا عایدتان می شود.

آبش شور و دارای درجه حرارت لذت بخش ۲۸-۳۲ درجه سانتی گراد است.

همچنین در نزدیکی آن استراحتگاهی دنج همراه با ماساژ پا و پذیرایی قرار دارد. تجربه ای کاملا لذت بخش برای همه.

2- استخر استراحتگاه Jade Mountain

این استخر در جزیره Saint Lucia مروارید پنهان کارائیب واقع شده است. Jade Mountain یک استراحتگاه مجلل و دارای ساحل اختصاصی، آب گرم درمانی عالی و منظره دیدنی از هر اتاق است.

خوب با این تفاسیر یک مقصد عالی برای ماه عسل رفتن نیست؟ هزینه هر روز اقامت در این بهشت برای هر اتاق ۱۵۵۰ دلار است. اما تصور آن بد نیست، درسته؟

3- استخر The Cambrian Hotel

The Cambrian Hotel در Adelboden به عنوان یکی از ۲۰ هتل و چشمه برتر سوئد شناخته شده و دارای استخری فوق العاده بر فراز کوههای آلپ بوده و همواره در آن به روی مسافران باز است.

قیمت آن برای هر اتاق دو نفره از شبی ۲۱۶ دلار شروع می شود.

4- استخر آب دریایی The San Alfonso del Mar

یک استراحتگاه مجلل در Algarrobo واقع در کشور شیلی مدعی است که بزرگترین استخر دنیا را دارد. استخری از یک کیلومتر آب دریای بکر که در طول یک ساحل اختصاصی با شن های سفید گسترده شده را تصور کنید. اگر قرار باشد در این هتل بمانید دغدغه اصلی چند روز آینده تان این خواهد بود ” آیا باید سراغ امواج اقیانوس بروم یا در این استخر عظیم استراحت کنم؟

ممنون که تا اینجا پست همراه فرگاه دیزاین بودید.