رنگها
توصیف رنگ
اگر به اهمیت استفاده از سایه و رنگ مایه‌های ساده پی ببرید استفاده از رنگهادر طراحی دکور به تجربهٔ ارزنده‌ای بدل می‌شود. واکنش ما به رنگها می‌تواند از بعد احساسی یا علمی مورد بررسی قرار گیرد. کشف این مساله چگونه بر فضا تاثیر می‌گذارد کمک می‌کند تا دریابید چه چیزی حس بهتری در شما ایجاد می‌کند.
رنگ در سطوح واحجام
اگر داخل ساختمان به سطوح و احجام تخیلی و آبستره تقسیم شده باشد، سعی کنید که هر حجم یا سطحی را با ترفندی ظریف با رنگی عمل آورید. جایگزینی موثر رنگها در هر اندرونی موجب سادگی و شفافی در منطق بصری فضا می‌شود. این نوع فضاها بدون رنگ پردازی فکر شده بی محتوا و آشفته به نظر می‌رسد.
رنگهای برجسته توان جذب دقت به هر نوع نمای خاص و عنصر معماری داخلی را دارد، از قبیل طبقه بندی‌های مختلف، پارتیشن‌ها و غیره حتی می توانید زمان انتخاب، رنگهای قوی و متضاد اما مناسبی را به کار گیرید. مطمئن باشید که عناصر منتخب ویژه شما در معماری داخلی مناسب ترین موارد برای برجسته شدن هستند.
اصول هماهنگی رنگها
پایدار ترین تئوری هماهنگی رنگ در معماری داخلی عبارت است از اطمینان به اینکه رنگها در هر نوع رنگ بندی در بعضی ویژگی‌ها و خصائل با یکدیگر مشارکت دارند. به یاد داشته باشید که رنگها سه نوع ویژگی دارند:
نام رنگ hue or color، ارزش رنگ درجه سیر و روشنی value color، میزان اشباع chroma=saturation
حفظ برخی تشابه بین رنگها به شما این اطمینان را می‌دهد که رابطه‌ای بین یکایک آنهاست که منجر به هماهنگ شدنشان می‌شود. پس ابتدا باید پایه هماهنگی ترکیب رنگها مهیا شود آنگاه برای برجستگی بصری لازم است که
رنگهای نمایشی به آنها اضافه نماییم که این مهم برای سرزنده نمایاندن ترکیب رنگ و ممانعت از ملال آور شدنشان می‌باشد.
رنگها و ارزش رنگهای متشابه(similar hue and value)
روش آسان برای نیل به هماهنگی در رنگ، همانا حفظ میزان رنگ و ارزش رنگ به طور متناسب، ثابت و فقط با تغییری است که گهگاه در اندازه اشباع شدگی رنگ پیش می‌آید یعنی تراکم و به زبان دیگر خلوص رنگ را زیاد و کم می‌کند. این کار بدین معنی است که در
یک انتخاب از نمونه رنگهای متناسب، بکار رفته در یک ترکیب تک رنگ، روشنی و یا تیرگی نسبی ثابت مانده و فقط قدرت رنگ یا درجه اشباع آن است که کم و زیاد می‌شود. برخی رنگها می‌توانند خیلی جاندار و پر ملات باشند و برخی دیگر آبکی و کم ملات هست
نام رنگهای مشابه با میزان خلوص آنها
شیوه دیگری برای دستیابی به هماهنگی، همانا حفظ رنگ و خلوص یا اشباع آن به میزان برابر و متغیر نمودن ارزش رنگ می‌باشد. این نوع ترکیب رنگ شامل تغییرات همان رنگ با همان توان رنگ همراه با سیر و روشنی نسبی و تغییرات رنگ می‌باشد درحقیقت یک خانواده رنگی شامل مجموعه ای از رنگ ها می شود که به نوعی با یکدیگر مرتبط هستند برای مثال خانواده آبی شامل مجموعه ای از رنگ های آبی است که از یک سو با آبی سبزها شروع می شود و از سوی دیگر به رنگ های آبی بنفش ختم می شود. خانواده قهوه ای از رنگ قهوه ای و قهوه ای خاکستری تا پرده های نارنجی و قرمز را شامل می شود.
رنگ در معماری اسلامی
همچنین از نمونه های نقش رنگ در معماری اسلامی نقوش کاشی با سفیدی نقوش گچ بری همراه است که تضاد چشم گیری را با فضای پر نقش و رنگ بیرون برقرار می‌سازد و باعث می‌شود فضای داخلی مسجد آرامش و قداست خاصی داشته باشد که
این قداست از رنگ سفید فضا و از بی‌رنگی و بی نقشی سطوح داخلی نشات می‌گیرد، زیرا رنگ سفید به خصوص وقتی با نوعی خلوت، تفکر و سکوت همراه باشد، الهام گر نوعی بزرگی پاکی و اندیشه بالندگی است،
بیشترین قسمت سطوح کاشی کاری‌ها به رنگهای سردی چون زنگاری‌ها، فیروزه ای‌ها و لاجوردی‌ها تعلق دارد، لاجوردی‌ها و رنگهای آبی‌فام عمق دارند که
آدمی را به بی‌نهایت و به جهانی خیالی و دست نیافتنی می‌برند، آبی، گستردگی و وسعت آسمان صاف را به یاد می‌آورد. نشانه صلح است و رنگ بی گناهی، نور آبی، کسانی را که بی قرارند، آرام می‌کند، آبی همواره متوجه درون است و جنبه‌های گوناگون روح آدمی
را نشان می‌دهد، در فکر و روح او داخل می‌شود و باروان او پیوند می‌خورد، آبی معنی ایمان می‌دهد و اشاره‌ای است به فضای لایتناهی و روح. آبی سمبل جاودانگی است .
اصلاحات تخصصی رنگ در معماری
Value:ولیو یا ارزش نشان دهنده ی خلوص رنگ است. هرچه از رنگ هایی مثل “سفید، سیاه، خاکستری” یعنی رنگهای آکروماتیک در رنگ استفاده کنیم، خلوص یا ارزش رنگ کم خواهد شد. رنگهای پایه بیشترین ولیو را دارند.
Shade : اگر از رنگ مشکی یا خاکستری تیره برای کم کردن ارزش و تیره کردن یک رنگ خالص استفاده کنیم به رنگ جدید ” شِید” یا سایه گفته می شود.
Tint: اگر از رنگ سفید یا خاکستری روشن برای کم کردن ارزش و روشن کردن یک رنگ استفاده کنیم، به رنگ جدید ” تینت ” یا ته رنگ گفته می شود.
Tone or Intensity : به معنای درخشش رنگ است و طبعا هرچه ارزش یا خلوص رنگی کم تر باشد درخشش کمتری هم دارد و اگر با رنگ های اکروماتیک و رنگ مکملش ترکیب شود، درخشندگی خود را از دست خواهد داد.
Contrast : کنتراست به معنای “تفاوت ” در رنگ است و “تضاد” که گاهی ما معنا می کنیم اشتباهی بیش نیست! در واقع تضاد نوعی از کنتراست است.
نکات مهم استفاده از رنگ ها
سادگی را حفظ کردن
برای اجرای آسانترین و مطمئن ترین ترکیب بندی، اول اینکه فقط با دو رنگ بسیار نزدیک، مرتبط با یکدیگر کار کنید. دیگر اینکه برای برخی از فضاها و رنگهای یکنواخت momoton استفاده از یک تک رنگ momton &mono chromatic در رنگ بندی بجا و رویکردی صحیح است. برای مثال اگر درون خانه‌ای مبلمان ئ رنگ کلی فضا همخوان ئ یکسان باشند، این ترکیب خود جلب نظر می‌کند.
اغلب با وجود اینکه شما اسباب و اثاثیه را با هدف یکی کردن مبلمان با معماری داخلی خانه یکسان می‌نمایید حتمادر می‌یابید که با مقدار جورواجوری مبلمان بدقواره، که بیشتر به آنها اثاثیه می‌توان اطلاق کرد تا اشیاء فکر شده و بجا برای فضای مورد نظر مواجه هستید. یعنی زندگی شما بیشتر اوقات متمایل به پر شدن بی هدف با انواع اسباب اثاثیه می‌شود. یک میز تحریر، یک چراغ خاص سوغاتی از اروپا و یا یک تک پارچه بته جقه هدیه شده از طرف عمه جان. حال برای ارتباط دادن همه این عناصر گلچین شده با مبلمان و اشیاء جانبی آرایشی، اصولی ترین راه آفرینش سادگی در معماری پس زمینه این اشیاء می‌باشد. طراحان و دکوراتورها این روش را برای دستیابی به ساختاری صحیح در معماری داخلی خود بر می‌گزینند.
ترکیب بندی خنثی ولی یکنواخت
یک ترکیب بندی خنثی رویکردی محافظه کارانه و بدون اشتباه در آرامش یک فضای داخلی می‌باشد که برای اشیاء برجسته تزیینی و کارهای هنری در فضا، زمینه ساز برجستگی و درخشش شده است. به یاری سادگی و نامرئی بودن
پس زمینه، بدین معنی که پس زمینه بدون خودنمایی باعث نمایش اشیاءتزیینی و کارهای هنری شود،
یک رنگ بندی خنثی واقعی هیچگاه نه سرد است نه گرم و به طور نسبی کلاً خنثی است. در بر گیرنده رنگریزه‌های سفید، سفید شیری و خاکستری خنثی بوده و آفریننده حال و هوای بسیار شیک و جدی در فضا می‌باشد،
احساس بر انگیخته شده بوسیله طراحی رنگ موجب آرامش، احساس وظیفه، گوشه گیری، ظرافت، تسلط پاکی، جدیت و خشکی است.
استفاده رنگ بندی‌های سرد و یکنواخت
در رنگبندی سرد و یکنواخت رنگها عبارتند از سبز-خاکستری-صورتی-خاکستری یا شیری سرد،
یک فضای داخلی با رنگبندی سرد یکنواخت بیشتر گرایش به هوایی بودن دارد و
برای پرهیز از یک فضای ناخوشایند و خشک روشن تر از یک فضای گرم یکنواخت خواهد بود. تجهیز مبلمان نقش مهمی را در آفرینش گرمای دلپذیر دارد چند قطعه مبل چشمگیر در تعادل فضا نقش مهمی می‌تواند ایفا کند.
استفاده رنگبندی‌های مکمل
رنگهای مکمل و یا متمم. آنهایی هستند که در چرخه معروف رنگها درست در مقابل یکدیگر قرار دارند. حال رنگبندی رنگهای مکمل اغلب بیشترین برجستگی و سرزندگی را دارا بوده و عملاً مشکل سازند و هرگونه چالش در داوری، انتخاب و بکارگیری به موقع این رنگها، موجب ایجاد رنگبندی نا هنجاری می‌شود. بنابراین مطالعه موفقیت آمیز نمونه‌های رنگبندی‌های مکمل لازم است، زیرا درک این موضوع که کدام یک از رنگها لازم و دیگری غیر لازم است حیاتی است.
نهایت اینکه طراحی با رنگهای مکمل اغلب حاصلش هیجان، شادابی، انرژی و جنبش می‌باشد بطورمثال می توان چند کوسن نارنجی تند را در زمینه ای از رنگ آبی نمونه بارزی از این ترکیب در نظر گرفت.
استفاده رنگبندی گرم و یکنواخت
رنگبندی‌های گرم و یکنواخت رویکردی ساده در طراحی رنگ می‌باشند رنگها می‌توانند خاکستری گرم، بژ و از مجموعه طیف رنگهای گرم نیز می‌باشند، زیر مجموعه رنگهای خاکستری گرم می‌توانند آفریننده فضایی دعوت کننده، دنج و آرامش بخش باشد. حال فضایی مطلقاً گرم و یکنواخت می‌توانند بوسیله چند شیء برجسته با رنگ سرد از انواع تابلو و یا لوازم جانبی تزیینی تعادل و توازن رنگ فضا را کامل می‌کند.
تاثیر هر رنگ
رنگ زرد
رنگ خوش بینی، کنجکاوی، خوشرویی و باعث ایجاد فضای روشن می‌شود. در فضاهای تجاری یا رستوران‌ها برای جلب توجه عابرین پیاده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رنگ اعتماد به نفس را بالا می‌برد.
رنگ سبز
باعث ایجاد حس آرامش و رفاه می‌شود. این رنگ بیشتر در فضاهای مرتبط با سلامتی و رفاه، مانند بیمارستان‌ها و مراکز استراحت استفاده می‌شود. سبز رنگ تعادل و نظم است و به وفور در طبیعت دیده می‌شود.
رنگ آبی
احساس مثبت بودن، اعتماد به نفس و امنیت را منتقل می‌کند. اغلب در فضاهای تجاری مانند آژانس‌های هواپیمایی، بانک‌ها، دفاتر و شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. آبی پُر رنگ تفکر را تحریک می‌کند و آبی کم رنگ، ذهن را تمرکز و آرام می‌کند. در کل می‌توان گفت که رنگ آبی، رنگی سرد و بی‌ثبات است.
رنگ بنفش
باعث انتقال رفاه و لطافت می‌شود و بیشتر در هتل‌ها استفاده می‌شود. رنگی درون‌گرا است و باعث تشویق به تفکری عمیق می‌شود.
رنگ قرمز
انرژی، هیجان و انگیزه را نشان می‌دهد؛ بنابراین، در فضاهای تجاری، مانند فروشگاه‌ها یا فست فودها مورد استفاده قرار می‌گیرد، چرا که میل و اشتیاق مصرف‌کننده را زیاد می‌کند. رنگ قرمز به صورت یکرنگ باعث ایجاد حس اضطراب و خشونت است. قرمز طولانی‌ترین طول موج را دارد و به همین دلیل است که توجه افراد را جلب می‌کند. دلیلی که از این رنگ در چراغ‌های راهنمایی در سراسر جهان استفاده می‌شود نیز همین خاصیت جلب توجه آن است.
رنگ نارنجی
از ترکیب رنگ زرد و قرمز به دست می‌آید. نارنجی خلاقیت، سرخوشی و اشتیاق را ایجاد می‌کند. این رنگ اغلب در محیط‌های مانند ادارات، استودیوها و مدارس استفاده می‌شود. ترکیب نارنجی همراه با رنگ آبی، اعتماد و تعادل رنگی را منتقل می‌کند.
رنگ سفید
به طور کلی رنگ سفید نشان دهنده پاکیزگی است. رنگ سفید به دلیل این که نور را منعکس می‌کند، به عنوان رنگ تابستانی در نظر گرفته می‌شود. سفید از لحاظ روانشناسی رنگ، بیانگر خلوص است و از منظر بصری، سفید، یک درک فزاینده از فضا را می‌دهد.
رنگ سیاه
مشکی نشان دهنده سلطه و قدرت است. رنگ سیاه کاملا جذب کننده است. از دیدگاه روانشناسی رنگ ها، مشکی موانع محافظتی ایجاد می‌کند، زیرا تمام انرژی‌هایی را که به سوی شما می‌آید جذب می‌کند و شخصیت شما را پنهان می‌کند. سیاه در اصل عدم وجود نور است، چرا که هیچ طول موجی را منعکس نمی‌کند.
اهمیت پالت‌های رنگی در طراحی معماری
در طراحی معماری، تنوع بی‌نهایت است، تضاد بین مواد و رنگهای مختلف، گرایش‌های مختلف مانند رنگهای پاستلی یا نئون و… موجود است. در هر صورت، رنگها ابزاری اساسی برای تشدید یا کاهش حضور عناصر، تسهیل یا پیچیده‌تر کردن محیط هستند.