سبک نئوکلاسیک مجموعه‌ای از طرح‌های دکوراسیون با تلفیق اصول کلاسیک و مفاهیم مدرن و پست مدرن است که حس متفاوتی در منزل شما القا می‌کند.

از آنجا که سبک نئوکلاسیک برگرفته از سبک کلاسیک است، برای درک بهتر این مفهوم باید با سبک کلاسیک حتی به صورت متخصر شناخت داشته باشید.

استفاده از سبک کلاسیک با آن همه جزئیات و زرق ‌و برقش، در جهان امروز و زندگی کنونی، چندان نمی‌گنجد و تناسب مطلوبی ندارد.

به همین خاطر سبکی جدید به عرصه وارد شده که علاوه‌بر اختصار و الگوریتم مدرن، بتواند رگه‌هایی از دوران متانت و زیبایی و شکوه به مانند آنچه در کتاب “آهستگی” نوشته میلان کوندرا، به دوران کلاسیک Rococo در دهه 1700 میلادی، نسبت داده شده است را در خود نمایان کند.

نئوکلاسیک، سبکی چشم‌نواز هم برای کلاسیک دوستان و هم برای مدرن پسندان است

در طراحی نمای نئوکلاسیک شکل ظاهری بسیار به طراحی کلاسیک شباهت دارد، اما مصالح استفاده شده در طراحی نما لزوما مصالح کلاسیک نیستند و با بهره گیری از مصالح مدرن مانند چوب، آجر و سنگ، نمای نئوکلاسیک ساختمان شکل می­‌گیرد.

طراحی نمای نئوکلاسیک، شکوه و جلوه­‌ی کلاسیک را به شکلی ساده نشان می­‌دهد.

در طراحی نمای نئوکلاسیک از سمبل­‌های مشخص سبک کلاسیک بهره گرفته می­شود، اما از تزئینات مرسوم سبک کلاسیک خبری نیست.

استفاده از تقارن در طراحی نمای نئوکلاسیک، سکون، ثبات و آرامش را به همراه دارد.

همچنین استفاده از رنگ‌های روشن در طراحی نمای نئوکلاسیک، القا کننده سرزندگی و شادابی است.

ویژگی‌های طراحی نمای نئوکلاسیک

• سادگی و ظرافت در نمای ساختمان
• سردرهای بزرگ و زیبا
• عدم استفاده از برج و گنبد که در نمای کلاسیک استفاده میشود
• بهره‌­گیری از ستون‌های بلند
• استفاده از شکل‌های هندسی به شیوه یونانی در طراحی دیوارها
• قرار دادن برجسته­­‌کاری‌ها درون قاب‌های زینتی
• همخوانی و توازن درب‌ها و پنجره‌­ها
• پوست‌ه­ای مدرن با سبکی کلاسیک

نمای نئوکلاسیک چه ویژگی هایی دارد؟

از یک طرف در این سبک تلاش شده است که طرح ها و نمادهای معماری کلاسیک برای عملکرد معاصر پیاده سازی شود.

همچنین  تلاش شده است که تناسبات هندسی کلاسیک در طراحی ساختمان حفظ شده و از مصالح سنتی همچون آجر سنگ و چوب بیشتر از قبل استفاده شود.

در ایران اولین سبکی که مورد توجه بیشتر معماران قرار گرفت سبک نئوکلاسیک بود که این اتفاق در زمان ناصرالدین شاه قاجار رخ داد.

از آن زمان بناهای بسیار و متفاوتی همچون بانک ها، خانه ها، قصر ها، کلیساها، مدارس، ادارات، بازارچه ها و نهادهای حکومتی به این شکل در ایران ساخته شد.

به طور کلی اگر بخواهیم به ویژگی های معماری نئوکلاسیک اشاره کنیم، ابعاد بزرگ ساختمان ها، استفاده از ستون و شیوه های یونانی، شکل های هندسی ساده در دیوارها همگی از جمله ویژگیهای بارز این سبک می باشد.

برجستگی کاری هایی که در سبک معماری نئوکلاسیک به چشم می آید مسطح بوده و در قالب قاب و حاشیه های زینتی ساختمان می باشد.

یکی از ویژگی های متمایز کننده این سبک از سایر سبک ها این است که شاهده ساخت گنبد و برج نیستیم، البته این حقیقت در خصوص بناهایی که با استفاده از سبک های تلفیقی بنا شده اند صدق نمی کند.

سقف ها در معماری نئو کلاسیک افقی و مسطح بوده و میتوان آن ها را از سمت پایین دید.

نمای ساختمان ها در در معماری نئوکلاسیک طولانی و و مسطح بوده و همچنین دارای چندین ردیف ستون مستقل می باشد.

در این سبک از معماری نمای بیرونی بناها بسیار ساده طراحی شده، درب ها و پنجره ها به گونه ای ساخته شده اند که بتوانند با یکدیگر تناسب داشته و همچنین به گونهای نمایشگر کمال تمام در سبک کلاسیک باشند.

.

اغلب باغچه ها و فضاهای سبزی که در ساختمان های سبک معماری نئوکلاسیک ساخته شده اند از الگوهای هندسی منظمی پیروی کردند. گرچه بسیاری از ساختمان ها و بناهایی که در این دوره ساخته شده اند شکل یکسانی ندارند اما از ویژگی های زیر پیروی می کنند:

•  ابعاد ساختمان ها و بناها  در این سبک از معماری، بزرگ در نظر گرفته شده است.
• خطوط مرتب و منظم است.
• ظاهر ساختمان ها بسیار ساده و بی آلایش و منظم است.
• از سنتوری سه گوش برای تزیین ساختمان ها در بالای درب ها استفاده شده است.
• ستون ها به گونه ای مستقل و بلند بوده و ارتفاع ستون ها به ارتفاع کل ساختمان می رسد و به شیوه دوریک ساخته شده، گاهی نیز از شیوه ایونی استفاده شده است.

معماری نئوکلاسیک را در واقع با ساختمان های عمومی و بزرگش می شناسند، این سبک حتی در ساخت خانههای شخصی نیز تاثیر خود را داشته است، البته تخریب خانه ها و بازسازی آن به سبک نئوکلاسیک چندان جذاب به نظر نمی رسد!

اما یک معمار اسکاتلندی به نام رابرت آدام توانست که کنوود هاوس ” Kenwood House“ واقع در لندن را مجددا بازسازی کند، اکنون این بنا ترکیبی از دو سبک نئوکلاسیک و معماری جرجی می باشد.

نئوکلاسیک در فرانسوی

جالب است بدانید که این سبک از معماری در ایتالیا  به وجود آمد اما با توجه به اینکه معماران فرانسوی زیادی به یادگیری این سبک پرداختند، در نتیجه نئوکلاسیک در فرانسه بسیار رواج پیدا کرد.

نئوکلاسیک در دوران امپراطوری ناپلئون طرفداران بسیار زیادی را پیدا کرد و علاوه بر ساختمان های عمومی، طبقه اشراف و ثروتمندان جامعه، خانه های شخصی خود را نیز به این سبک ساختند.

یکی از معماران معروف فرانسوی به نام ژاک ژرمن سوفلو توانست شاهکار پانتئون پاریس را به جا بگذارد و ژان شال کورین از دیگر معماران این سبک توانست طاق پیروزی را به زیبایی طراحی کند.

نئوکلاسیک در انگلیس

انگلیس نیز در ساخت بناهایی همچون موزه، بانک و ادارات پست، از این سبک تبعیت کرد.

کاخ باکینگهام  نیز در این دوره از جمله شاهکارهای برجسته جان نش که به عنوان یک معمار سبک نئوکلاسیک در انگلیس شناخته میشد بر جای مانده است.

موزه بریتانیا نیز از جمله شاهکارهای معماری به نام رابرت اسمیت است که از این سبک از معماری تبعیت کرده است.

نئوکلاسیک در آلمان

فریدریش شینکل از جمله معماران آلمانی است که با تبعیت از سبک معماری نئوکلاسیک توانست کاخ تگل و موزه قدیمی آلتس را به زیبایی هرچه تمام تر طراحی کند.

نئوکلاسیک در روسیه

افراد در روسیه علاقه بسیار زیادی به سبک روکوکو داشتند اما در زمان کاترین دوم افراد بر خلاف سلیقه پیشینیان خود  به سبک کلاسیک علاقه بسیاری نشان دادند و این سبک را به روکوکو ترجیح دادند.

از این رو به یک معمار اسکاتلندی به نام  چارلز کامرون دستور دادند که کاخ پاولوفسک و کاخ الکساندر که در نزدیکی سنت پترزبورگ واقع شده است را به سبک نئوکلاسیک بسازد.

علاوه بر این کامرون به میدان کاخ و کاخ کاترین یک سری از بخشهایی را به سبک نئو کلاسیک اضافه کرد.

نئوکلاسیک در آمریکا

این سبک حتی در آمریکا نیز طرفداران خاص خود را پیدا کرده و آنچه قابل اهمیت است این است که سبک نئو کلاسیک خانه حقیقی خود را در آمریکا یافته است.

این سبک بعد از انقلابی که در سال ۱۷۸۳ اتفاق افتاد توانست دولت را تحت تاثیر قرار دهد و حتی امروزه نشانه های از این معماری در پایتخت این کشور مشهود است.

از جمله بناهای معروفی که به تبعیت از نئوکلاسیک ساخته شده است می توان به کاخ سفید اشاره کرد که به سبک پالادیان و نئوکلاسیک می باشد.

کاخ کنگره آمریکا که همان ساختمان کاپیتول می باشد نیز از موزه لوور الهام گرفته است.

ساختمان دیوان عالی ایالات متحده آمریکا،  طاق پیروزی در پاریس و موزه قدیمی در برلین همه از جمله آثار به جا مانده از این سبک می باشد.

نئوکلاسیک در ایران

کاخ شهربانی در سال ۱۳۱۵ در مرکز شهر تهران برای اداره شهربانی تهران ساخته شد.

در سال ۱۳۸۱ وزارت امور خارجه این کاخ را از نیروی انتظامی جمهوری اسلامی خریداری کرد و بعد از بازسازی آن این ساختمان را با نام ساختمان شماره ۷ وزارت خارجه مورد استفاده اداری قرار داد. این ساختمان ۲۱ هزار مترمربع زیربنا داشته و دارای ۳ طبقه می باشد.

در فضای درونی این ساختمان از گچبری و آینه کاری استفاده شده و فضای بیرونی  آن نیز با استفاده از

نقش های برجسته بر روی ستون ها و بدنه ها و تندیس های الهام گرفته از معماری دوران هخامنشی، تزیین شده است.

سبک معماری نئوکلاسیک در ایران به همت معمارانی همچون نیشر و آندره گدار رواج پیدا کرد و البته معماران ایرانی

نیز در سالهای ۱۳۶۶ تا ۱۳۱۷ به تبعیت از این سبک به فعالیتهای هنری خود ادامه دادند.

معمارانی که این سبک را به ایران وارد کردند یا خود شهروند اروپایی بودند و یا از جمله دانش آموختگان دانشگاه های اروپا بودند.

در بناهایی که به پیروی از سبک نئوکلاسیک در ایران ساخته شده است الهاماتی از معماری ایران باستان نیز به چشم میخورد.

برای مثال در کاخ شهربانی شاهد سر ستون هایی با نماد جانوران اساطیری و نقش سربازان هخامنشی هستیم.

سنگ نبشته های این ساختمان نیز با الهام از معماری دوران هخامنشی از تخت جمشید الهام گرفته شده است و البته

پلکان های دوطرف این نما نیز یادآور کاخ آپادانا می باشد.

در مجموع هنرمندان سبک نئو کلاسیک باور به بازگشت به دوره های هنری گذشته داشتند، برای مثال  این دسته از معماران در ایران سعی داشتند که با الگوبرداری از شکل ساختمان ها در گذشته، شکوه از دست رفته ایران را بازسازی کنند.

ساختمان شهربانی نمونهای از تخت جمشید و کاخ پارسه می باشد.

تاریخچه معماری نئوکلاسیک

هنگامی که معماری نئوکلاسیک در اروپا در دهه 1750 شروع به ظهور کرد، جشن مهار کلاسیک آن به عنوان واکنشی

به افراط و تزیینات سبک روکوکو در اروپا تلقی شد که از حدود سال 1730 در اروپا رایج بود.

علاوه بر این، کشف ویرانه‌های باستان‌شناسی در پمپئی جهان را مجذوب خود کرد و هم از سازندگان و معماران

الهام گرفت تا سبک‌های ساختمانی یونان و روم باستان را مطالعه کنند، قدردانی کنند و در نهایت

سبک‌های ساختمانی یونان و روم باستان را احیا کنند.

گرایش به طراحی نئوکلاسیک سرانجام در اوایل تا اواسط قرن بیستم جای خود را به مدرنیسم داد.

اما حتی امروزه که معماری معاصر سبک ساختمانی غالب است، ساختمان‌های نئوکلاسیک به میزان کمتری

طراحی و ساخته می‌شوند و اغلب به عنوان ساختمان‌های کلاسیک جدید تغییر نام می‌دهند.

ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید برای دیدن بثیه پست های فرگاه دیزاین به لینک زیر مراجعه نمایید.

فرگاه دیزاین